Insomnia kişilerinin uykuya dalamama veya uykuda kalamama
problemidir. Dünyada milyonlarca insan bu uyku bozukluğundan şikayetçidir.
Insomnia genellikle gündüz vakti uykululuk,
enerjisizlik, fiziksel ve zihinsel
olarak iyi hissetmeme durumlarına sebep
olur. Ruh halinde değişimlere, anksiyeteye, sinirlilik halleri en yaygın
semptomlardandır.
Sebepleri
Insomnianın birçok olası sebebi varır. Psikolojik problemler,
ilaçlar ve hormon düzeyleri bu bozukluğa sebebiyet verebilirler. Tedavisi ise
duruma göre ilaçla veya davranışsal olarak gerçekleşir.
 Jet-lag veya iş saatlerinde önemli değişiklikler gibi 24
saatlik ritimde bozulmalar, gürültülü bir çevre, aşırı sıcak veya aşırı soğuk
bu bozukluğun yaygın sebeplerindendir. Bipolar bozukluk, anksiyete bozukluğu,
depresyon gibi psikolojik nedenleri de olabilirken kronik yorgunluk sendromu, reflü,
konjestif kalp yetmezliği, astım, uyku apnesi, tümör, beyin lezyonu, hipertiroidizm,
Parkinson ve Alzheimer hastalıkları gibi tıbbi nedenleri de olabiliyor.
Östrojen hormonu ve regl dönemlerindeki bazı hormon
değişimleri, parazitler, genetik bozukluklar ve hamilelik gibi durumlar da
diğer sebeplerdir.
Semptomları
- Gece uykuya dalmakta zorluk çekmek
- Gece uykusundan uyanmak
- Gerekenden erken uyanmak
- Gece uykusundan yorgun uyanmak
- Gün içinde yorgunluk ve uykusuzluk
- Depresyon, anksiyete, asabiyet
- Odaklanamama
- Baş ağrıları
- Sosyalleşmede zorluk
Uykuyu alamamak başka semptomlara da sebep olabilir.
Uykusunu alamayan insanlarda odaklanamama ve görevine
yoğunlaşamama yaygın olduğu için alkolle bağlantılı olmayan sürücü kazalarının
%20’si uykusuzluktan kaynaklanıyor.
Geçici insomnia, akut insomnia, kronik insomnia olmak üzere
üç türü vardır. Geçici insomnia 3 gün civarı sürerken, akut insomnianın
semptomları birkaç hafta gözlemlenir, kronik insomnia ise aylarca, hatta
yıllarca sürebilir.
 Insomnianın tedavisi ise genellikle altında yatan sebebe göre
farklılık gösterir. Bu noktada en önemli adım sebebi saptamaktır. Bu tedaviler
ya ilaç tedavisi ya da ilaçsız tedaviler olmaktadır. Bilişsel davranışçı tedavi
de ilaçsızlar dahilindedir. İlaçlı tedavi sırasında da antidepresan, antihistamin,
uyku hapları, melatonin verilebilir.
Geceleri kafein almamak, düzenli egzersiz yapmak, aç
uyumaktan kaçınmak, sigara kullanmamak, rahat ve gürültüsüz bi uyku alanı
seçimi de insomniayı uzman birinden destek almadan tedavi edebilir.
 Yatağı sadece uyumak için kullanmak da önemli olabilir. Yatakta
televizyon izlememek, bir şey yiyip içmemek evde yapılacak bir tür kontrol
terapisidir. Haftasonları dahil her gün aynı saate alarm kurmak da buna
dahildir.
Kişinin yatakta geçirilen zamanı azaltıp kendini yorması da
bir sonraki gece kolaylıkla uyumasını sağlayabilir.
İlgili Kelimeler Listesi: insomnia, psikolojik, fiziksel, mental, uyku, ilaç, bilişsel,
Not: Aşağıdaki mavi linklerden ilgili kelimeler için tek tıkla site içi arama yapabilirsiniz..
|
