Bademcik
(Tonsil) ve geniz eti (Adenoid) olarak isimlendirilen dokular lenfoid
hücrelerden oluşmuştur. Lenfosit yapımında rolü vardır. Yeni doğanda
anneden geçen immünglobulinler nedeniyle küçüktürler. 4-5 yaşlarda daha
sık olmak üzere enfeksiyonlara bağlı olarak büyürler. İleri yaşlarda
küçülme eğilimi gösterirler. Geniz etinin büyük olması burundan solunuma
engel oluşturur. Ayrıca kulak ve sinüslerin boşalımını bozarak değişik
boyutta problemlere yol açarlar. Bu çocuklarda işitme kayıpları,
horlama, ağızdan soluma, gece öksürükleri, burun akıntıları
gözlenmektedir. Kronik geniz eti iltihapları veya büyümeleri ortodontik
bozukluklar, yüz gelişiminde bozukluklar ve konuşma bozukluğuna yol
açabilmektedir.
Bademcik
ve geniz eti büyümeleri üst solunum yolunu daraltacak boyuta
ulaştığında horlama ve apne dediğimiz uykuda nefessiz kalma gibi ciddi
sorunlar başlatır. Bu durumlarda bir KBB uzmanı ile görüşülmesinde yarar
vardır.
Romatizmal
ateş olarak bilinen hastalık A grubu beta hemolitik streptokoklara
karşı oluşturulan antikorların yol açtığı bir komplikasyondur. Kalp
kapakçıklarında bozukluklara yol açabilmektedir.
BADEMCİKLER VE GENİZ ETİ HANGİ DURUMLARDA ALINMALIDIR?
Bademcik
ve geniz eti ameliyatları KBB kliniklerinde sık uygulanmaktadır. İlaç
tedavisinden fayda görülmediğinde cerrahi olarak bunların çıkartılmasına
baş vurulmaktadır. Bu ameliyata karar vermek için kullanılan iki kriter
vardır.
Kesin ve göreceli olarak ameliyatın gerekliliği belirlenir.
Kesin ameliyatı gerektiren durumlar:
-
Üst solunum yolunun bademcik ve geniz eti büyüklüğüne bağlı olarak tıkanması
-
Bademcik etrafında abse (Peritonsiller abse)
-
Kötü huylu tümör şüphesi
-
Çene yapısını bozan geniz eti ve bademcik büyümeleri.
Göreceli
kriterlerin en başında sık tekrar eden bademcik enfeksiyonları
gelmektedir. Bademcik ameliyatlarının %40’ı bu nedenle yapılmaktadır.
-
Son
bir yılda 7 defa veya son iki yılda yıl başına 5 ’şer defa veya son üç
yılda yıl başına 3 ’er defa yada daha sık ateşli bademcik iltihaplanması
geçirilmesi
-
Difteri (Kuş palazı) mikrobu taşıyıcıları
-
Kalp kapak bozukluğu olan kişiler.
-
Bademcik ve geniz eti iltihaplanmasına bağlı olarak sık orta kulak iltihabı geçirilmesi.
Bu gibi durumlarda kronik bademcik iltihaplanması olarak adlandırılır. Çözümünde cerrahi tedavisi önerilir, planlanır.
BU AMELİYATLAR HANGİ YAŞTA YAPILIR?
Bademcik
hastalıkları çocuk yaş grubu sorunu olarak bilinmekle birlikte erişkin
işinde aynı kurallar geçerlidir. Ameliyata engel oluşturacak herhangi
bir ciddi sağlık problemi olmayan erişkinlerde de bademcik ameliyat
uygulanmaktadır. Alt yaş sınırı zorunlu haller dışında 3-4 yaş olarak
belirlenmiştir. Üst yaş sınırını belirlemek mümkün değildir. Genel
olarak ileri yaşlarda bu hastalığın görülme oranı düşüktür ve çoğu zaman
basit çözümler tercih edilmektedir.
BADEMCİK AMELİYATI RİSKLİ MİDİR?
Bademcik
ameliyatları riski oldukça düşük orandadır. Ameliyat sonrası kanama
oranı 5/1000 gibi düşük orandadır. Bademcik ameliyatından sonra vücudun
savunma sistemi ile ilgili bir çok bilimsel çalışma yapılmış ancak net
bir sonuç elde edilmemiştir. Bademcikleri alınmış insanlarda
lenfositlerin bazı tiplerinin sayısında azalma gösterilmiştir. Ancak
bunun klinik olarak sorun doğurduğuna rastlanılmamıştır. Bademcik
ameliyatından sonra daha kolay farenjit olunduğu yolunda bir inanış
vardır. Bademciği alınmış yada alınmamış insanlarda farenjit görülme
oranı aynı sıklıktadır. Bademciklerin alınması farenjit olma oranını
artırmamaktadır.
RADYOFREKANS YÖNTEMİ İLE AĞRISIZ, KANAMASIZ BADEMCİK AMELİYATI
Bademcik
ameliyatları için uzun yıllar boyunca ameliyat sırasındaki kanamayı,
ameliyat sonrası ağrıyı ve kanama ihtimalini azaltmaya yönelik birçok
teknik denenmiştir. Denenen bazı teknikler standart cerrahiye üstünlük
sağlamadığı veya ilave sorunlar çıkardığı için (laserle ağrının çok
olması gibi) terkedilmiştir.
Son yıllarda radyofrekans tıbbın birçok alanında olduğu gibi bademcik ameliyatlarında da kullanılmaya başlanmıştır.
RADYOFREKANS NEDİR?
Radyofrekans Cihazları; radyo dalgaları ile doku içerisinde kontrollü ısı oluşturarak işlem yapan cihazlardır. Elektrokoter gibi cihazlarda doku ısısı 400 C lere varmaktadır. Aynı işlem radyofrekansla 80 C de yapılmaktadır.Bu doku hasarını azaltmakta iyileşme süresini kısaltmakta ve ağrıyı azaltmaktadır.
EKOL
KULAK BURUN BOĞAZ MERKEZİ’nde (bu konudaki en gelişmiş cihaz olan) ısı
kontrollü ve direnç ölçen GYRUS ENT radyofrekans cihazı
kullanılmaktadır.
Bu
sayede dokuda oluşturabilen ısı düzeyi kontrol edilmekte ve
tonsillektomi(bademcik) ameliyatı için geliştirilmiş özel problarla
cerrahi uygulanabilmektedir.
Radyofrekans
yöntemi ile bademcik ameliyatında ağrı son derece az olmakta, kanama
riski minimale inmekte hasta çok kısa sürede normal yaşamına
dönebilmektedir.
|
